Wanneer winstgedrevenheid voorbijgaat aan gelijkheid
Dynamische prijsstelling, of het verhogen van prijzen wanneer de vraag stijgt, is een bekende praktijk in sectoren zoals de hotelindustrie en luchtvaartmaatschappijen. Het idee is simpel: op het moment dat er veel vraag is, zoals tijdens de feestdagen of bij grote evenementen, stijgen de prijzen omdat er minder aanbod is. Voor veel bedrijven is dit een manier om de winst te maximaliseren en ‘de markt te volgen’, maar ik kan niet anders dan deze praktijk als onethisch beschouwen.
Waarom dynamische prijsstelling vaak onrechtvaardig voelt
Wanneer we een leuk weekendje weg plannen, willen we natuurlijk graag comfortabel en betaalbaar overnachten. Maar juist tijdens feestdagen, wanneer velen op vakantie willen of een evenement willen bezoeken, stijgen de prijzen enorm. Voor sommige mensen wordt een simpel uitje hierdoor onbetaalbaar. Waar hotelkamers normaal gesproken €150 per nacht kosten, kunnen deze prijzen oplopen tot wel €295 of meer, simpelweg omdat de vraag toevallig hoog is. Hierdoor ontstaat een situatie waarin mensen met een lager budget worden uitgesloten van populaire bestemmingen en evenementen. Het voelt als een vorm van prijsdiscriminatie, waarin de nadruk op winstmaximalisatie gelijkheid in de weg staat.
Wat bedrijven ermee willen bereiken
Bedrijven passen dynamische prijsstelling toe omdat het een manier is om schaarste te managen en de winst te optimaliseren. Wanneer vraag en aanbod niet in balans zijn, zoals tijdens vakanties, nemen bedrijven de kans om hogere prijzen te vragen. Hotels en vliegmaatschappijen gebruiken bijvoorbeeld complexe algoritmen om de prijzen te verhogen wanneer het aantal beschikbare kamers of stoelen daalt. Dit stelt hen in staat om maximale winst te halen uit hun beschikbare capaciteit, wat uiteraard aantrekkelijk is vanuit een zakelijk perspectief.
Toch vraag ik me af of deze praktijk in de kern niet te ver gaat. Het lijkt vaak meer op een tactiek om mensen die beperkte alternatieven hebben uit te buiten dan op een manier om schaarste eerlijk te beheren. Voor veel consumenten voelt het simpelweg alsof hun loyaliteit en hun eerdere klantenervaring minder belangrijk zijn dan winst.
Een meer gelijke benadering voor iedereen
Ik geloof dat er manieren zijn waarop bedrijven kunnen profiteren van een stijgende vraag zonder consumenten financieel uit te buiten. Sommige bedrijven hanteren bijvoorbeeld een transparant prijsbeleid dat redelijker blijft, zelfs bij hoge vraag. Ze rekenen bijvoorbeeld een vast bedrag extra tijdens piekuren of drukke dagen, wat veel eerlijker voelt dan een verdubbeling van de prijs. Dit toont niet alleen respect voor de klant, maar bouwt ook een positieve lange-termijn relatie op. Een andere optie zou kunnen zijn om trouwe klanten korting of voorrang te geven in plaats van simpelweg de prijzen te verhogen voor iedereen.
Als consument, maar ook als salestrainer, vraag ik me af waar de grens ligt tussen een eerlijke prijs en winstgedreven strategieën. Ik geloof dat bedrijven, in hun zoektocht naar succes, niet voorbij zouden moeten gaan aan wat hun klanten als eerlijk en ethisch ervaren.
